İran yeni Cumhurbaşkanını seçiyor! 4 adaylı yarışta 62 milyon seçmen oy kullanıyor
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin 19 Mayıs’ta meydana gelen helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından gelecek yapılması gereken Cumhurbaşkanlığı Seçimleri öne çekildi. Seçimlerde reformist aday Mesud Pezeşkiyan, muhafazakar adaylar Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Said Celili ve eski İçişleri Bakanı Mustafa Purmuhammedi yarışıyor. Adayların ilk turda seçilebilmesi için yüzde 50+1 oy alması gerekiyor.
İran’da 14. Dönem Cumhurbaşkanlığı Seçimleri için oy verme işlemi yerel saatle 08.00’de başladı ve 18.00’de sona erecek İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, oyunu Tahran’da kabullerini gerçekleştirdiği İmam Humeyni Hüseyniyesi’ndeki salonda kurulan sandıkta kullandı.
HAMANEY’DEN “OY VERİN” ÇAĞRISI
Oyunu kullandıktan sonra basın mensuplarına açıklama yapan Hamaney, konuşmasına 19 Mayıs’ta helikopter kazasında hayatını kaybeden Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve ve diğer yetkilileri anarak başladı.
Seçim günlerinin İranlılar için “Mutluluk ve sevinç günü” olduğunu söyleyen Hamaney, kararsız seçmeni sandığa çağırarak, “İslam Cumhuriyeti’nin devamlılığı, istikrarı, izzeti ve dünyadaki itibarı, halkın varlığına bağlıdır. Bu nedenle değerli halkımıza oy vermeyi ciddiye almalarını ve bu önemli siyasi sınava katılmalarını tavsiye ediyoruz.” dedi. Hamaney, “İnşallah bu ülke için en iyi ve en faydalı tercih seçilir, önümüzdeki yıllar Allah’ın izniyle güzel ve hayırlı yıllar olur ve insanlar tercihlerinden memnun olur.” ifadelerini kullandı.
88 MİLYON NÜFUSLU İRAN’DA SEÇİM HEYECANI
İçişleri Bakanlığı Seçim Merkezinin verilerine göre, 88 milyon nüfusa sahip ülkede, yaklaşık 62 milyon seçmen, 59 binden fazla merkezde kurulan sandıklarda oy kullanabilecek. Ayrıca, 95 ülkede kurulan seçim merkezlerinde ülke dışındaki İran vatandaşları da sandığa gidebilecek.
6 ADAYLI YARIŞTA 2 KİŞİ ÇEKİLDİ
Seçimlerde reformist aday Mesud Pezeşkiyan, muhafazakar adaylar Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Said Celili ve eski İçişleri Bakanı Mustafa Purmuhammedi yarışıyor.
Muhafazakar adaylar Tahran Belediye Başkanı Ali Rıza Zakani ve Emir Hüseyin Kadızadehaşimi ise “Muhafazakar kanatta birliği sağlamak için” seçime saatler kala adaylıktan çekildi.
REFORMİST ADAY ANKETLERDE ÖNDE
Son olarak İranlı Öğrenciler Anket Ajansı (ISPA) tarafından 26 Haziran’da ülke genelinde 3 bin 589 kişiyle yüz yüze gerçekleştirilen kamuoyu yoklamasında, yarışın ilk sırasında yüzde 33,1 ile Pezeşkiyan, ikinci sırasında yüzde 28,8 ile Celili yer alırken diğer muhafazakar aday Muhammed Bakır Kalibaf ise yüzde 19,1 ile üçüncü sırayı aldı.
Anketlere göre, Pezeşkiyan’ın Türk, Kürt ve Beluç vatandaşların yoğun olduğu bölgelerde diğer adaylara göre yüksek oy oranı aldığı görülüyor.
50+1 OY ALAN 4 YIL YÖNETİMİ ELE ALACAK
Adayların ilk turda seçilebilmesi için yüzde 50+1 oy alması gerekiyor. İlk turda yüzde 50+1’in üzerine çıkan aday olmaması halinde en fazla oyu alan 2 aday ikinci tura kalacak ve 5 Temmuz’da yapılacak ikinci turda kazanan isim ülkenin 9. Cumhurbaşkanı olacak. Seçim sonuçlarına dair ilk verilerin gece yarısı yayınlanması ve kesin sonuçların ise yarın açıklanması bekleniyor. İran’da cumhurbaşkanı 4 yıl süreyle görev yapıyor ve üst üste en fazla 2 defa seçilebiliyor.